Covid-19 pandemisi ile birlikte alışverişçilerin kanal tercihleri önemli bir değişim gösterdi. Karantinaların olağan olduğu, sağlık endişesinin tüm endişelerin önüne geçtiği bir dünyada e-ticaret farklı bir önem kazandı. Online perakendecilerin satışlarında büyük sıçramalar görüldü. Pandemi sürecinde ciddi bir ivme kazanan online FMCG (gıda, içecek, kişisel bakım ve temizlik gibi market ürünleri) alışverişi, Ipsos E-Ticaret Paneli’ne göre pandemi etkilerinin azaldığı, ekonomik endişelerin öne çıktığı günümüz Türkiye’sinde de artış trendine devam ediyor.
Ipsos E-Ticaret Paneli Nisan’21-Mart’22 dönemi verilerine göre online alışverişçiler ayda ortalama 2 kez alışveriş yaparken her sepete 210 TL ödediler. Genel online alışveriş davranışlarını önceki 12 aylık dönemle karşılaştırdığımızda, son dönemde tercih edilen kanal sayısının 6’dan 7’ye, kategori sayısının ise 12’den 17’ye çıktığını görüyoruz.
Online alışverişçiler Nisan’21-Mart’22 döneminde yaklaşık olarak ayda 1 kez FMCG alışverişi yaparken bir alışveriş sepetine ortalama 92 TL ödedi. FMCG alışveriş davranışlarını önceki 12 aylık dönemle karşılaştırdığımızda satın alınan kategori sayısı 7’den 10’a yükseliyor. Özetle, online dönüşüm sadece alışverişçi sayısının artışı ile değil, kanal ve kategori çeşitliliği olarak da kendini gösteriyor.
Online Alışveriş Pratiklik ve Zamandan Tasarruf Sağlamakla Beraber, Online Sitelere Özel Kampanyalarla Bütçeye de Destek Sağlıyor
Online alışverişi tercih etmekteki en önemli sebeplerin sıralamasında online sitelere özel kampanyalar hem geçen sene hem de bu sene ilk sırada. Geçen sene hemen arkasından “pandemide güveni alışveriş yapma isteği” geliyordu ancak bu sene değişen gündemle birlikte bu ihtiyaç ilk beş içinde yer almıyor.
Ekonomik Etkiler Son Dönemde Alışveriş Misyonunu Şekillendiriyor
Son online alışveriş misyonunun özel bir indirimden, kampanyadan yararlanmak olduğunu söyleyenler artarak eksik giderme misyonu ile beraber ana motivasyonlardan biri oluyor. Toplu alışveriş misyonu bu dönem daha düşük seyrediyor. Anında tüketmek için online alışveriş yapma ise gençler arasında daha yaygın bir davranış.
Peki, Ne Olursa Online Alışverişçiler Fiziksel Market Yerine Online Alışverişi Daha Çok Kullanacaklarını Söylüyorlar?
Online alışverişçiler haftalık alışverişlerinin içinde hala fiziksel market alışverişine de büyük yer ayırıyorlar. Online kanal kullanımlarının 1,5 katı sıklıkta fiziksel kanallardan alışveriş yapılıyor. Fiziksel alışveriş sıklığını arttıranlar özellikle de erkekler.
Mevcuttan daha sık online alışveriş yapmanın baş şartı, daha fazla indirim, daha uygun fiyatlar, daha fazla kampanya. Tüketiciler mevcut ekonomik şartlarda online kanallardan bütçelerine daha fazla destek bekliyor. Fiyat indirimi, kampanya, promosyon, indirim kuponu gibi ceplerini etkileyen nedenleri dile getirenler online alışverişçilerin toplamda %65’ini oluşturuyor.
Her 10 İnternet Kullanıcısından 8’i Online Alışveriş Yapıyor
Ipsos Türkiye CEO’su Sidar Gedik, verilerle ilgili şu değerlendirmelerde bulundu: “Online alışveriş, soru işareti taşıyan bir konu olmaktan çıkalı çok zaman oldu. Dünyanın en değerli şirketinin Amazon olduğunu unutmayalım.
Öte yandan, alışveriş dünyasında dijitalleşme kendi patikası içinde doğal hızında ilerlerken, karşımıza çıkan Covid-19 salgını ve getirdiği karantina uygulamaları birden vites büyümesine neden oldu. “Evde Kal” döneminde ülkemiz tüketicisinin kafasındaki son bariyerler de yıkılmaya başladı ve online alışveriş yapanların oranı katlanarak arttı.
Aylar ilerledikçe online alışveriş hacminin ulaştığı bu seviyenin geçici olmadığını da gördük, evlerden çıkıp alışveriş yapabilmeye başladığımızda da online alışverişi terk etmedik.
Mart 2020’de internet kullanan bireylerin %54’ü internetten alışveriş yapıyordu, 2022 yılına geldiğimizde bu oran 1.5 kat artmış halde, artık her on internet kullanıcısından sekizi online alışveriş yapıyor.
Pandemi öncesi dönemde hızlı tüketim malları kategorisinde online alışveriş yapanlar daha sınırlı bir kesimken pandemi ile birlikte burada da önemli artışlar gördük. Bu kategoride de istikrarlı bir tablo olduğunu söylemek gerek.
Pandemi koşulları sona ermiş olmasına rağmen online alışverişin popüler olmaya devam etmesinin nedeni ne? Tüketicilerin tercih nedenlerini incelediğimizde promosyonların/kampanyaların öne çıktığını görüyoruz. Önde gelen nedenlerden biri de online alışveriş esnasında daha rahat fiyat karşılaştırması imkânı sayesinde daha hesaplı alışveriş yapabilmek. Promosyonlu, daha uygun fiyatlı, hesaplı alışveriş… Buradan hareketle online alışverişin tüketiciler açısından ekonomik zorluklar ile mücadelede bir yöntem olduğunu belirtebiliriz.
Online perakendeciler önce salgın koşullarında, ardından da yüksek enflasyon döneminde tüketicilere can simidi oldular, olmaya devam ediyorlar gibi görünüyor.”
